- zaterdag 06 februari 2021
Duivenvaccins
De laatste maanden zijn er diverse artikelen verschenen in duivenbladen over het vaccineren van de duiven. Ook ik heb er een aantal opmerkingen over gemaakt. Wat me echter opvalt, is dat de meningen van de diverse duivenartsen behoorlijk ver uiteen liggen op diverse punten. Zo zijn er artsen die pleiten voor levende entstoffen, terwijl andere juist zeggen dat dode entstoffen gebruikt moeten worden.
Er zijn dus diverse entstoffen beschikbaar om ziekten te voorkomen. In de praktijk voldoen de meeste entstoffen dus goed. Zelf ent ik mijn eigen duiven met RP = Rotaparamyxo (2x) en PHA = Paramyxo Herpes en Adeno (2x) . Ik ben hier zeer tevreden over. Maar zoals ik vaak zeg…
Ook hier zijn weer levende en dode entstoffen beschikbaar. De levende entstoffen hebben verre mijn voorkeur. De dode entstoffen geven veel meer entproblemen achteraf. Entknobbels, hangerige duiven tot duiven die langzaam wegkwijnen. Ik adviseer deze huidige dode entstof dan ook niet. Helaas lijken de dagen van de goedwerkende entstof Zoosal T geteld. De geruchten worden steeds luider dat hij van de markt verdwijnt. Dan zullen we op zoek moeten naar een andere milde levende paratyfus entstof.
Het blijft een heet hangijzer. Moet men de duiven wel of niet hiertegen inenten. Als men ineen vereniging speelt waar deze ziekte frequent voorkomt, dan zeg ik ja. Dat zeg ik ook als men zelf een uitbraak van de ziekte heeft. Dan kan het onderdeel vormen van het plan van aanpak bij de bestrijding van deze ziekte op het hok. De illusie dat men louter en alleen met een antibioticumkuurtje deze ziekte kan bedwingen behoort echt tot het verleden. Een aanpak, met kuren, enten en bijvoorbeeld een natuurlijk middel als PreviSal kan wel ervoor zorgen dat U langzaam uit het dal kunt kruipen. Regelmatig preventief kuren tegen paratyfus kan U daarentegen steeds verder in de problemen brengen.
Paratyfus
Pokkenentstof is een levende entstof. Men kan de duiven de entstof op de borst of de poot smeren met een kwastje, nadat men een paar veertjes heeft uitgetrokken, of men kan de entstof onder de huid in de nek spuiten. Ik zie geen verschil in werkzaamheid.
De laatste jaren zien we dus geregeld al vroeg in het jaar lichte pokkenbesmeting bij de duiven. Ik vermoed dat hier sprake is van entpokken bij de duiven omdat de tegenwoordige entstoffen sterkere entreacties geven dan de vroegere entstof. Doordat er entpokken optreden gaan veel liefhebbers weer meer vaccineren. Mogelijk dat dit de entreacties in stand houdt en de pokken niet meer verdwijnen de laatste jaren.
We zien de laatste jaren ieder jaar al vroeg pokken bij de duiven. Vroeger toen de entstof Ovoperisterin® nog gewoon verkrijgbaar was zagen we zo om de vijf jaar een grotere uitbraak van pokken. De meeste liefhebbers entten dan weer een of twee jaar, zodat er weer een algemene ent deken was die de duiven goed beschermde. Men liet dan het enten weer vaker achterwege, waarna na twee tot drie jaar weer een grote uitbraak optrad en iedereen weer aan het enten sloeg.
Pokken
Ook al zijn er enkele collega’s die van menig zijn dat deze enting niet werkt, heb ik door de jaren heen toch van veel liefhebbers teruggekoppeld gekregen dat ze minder last van luchtweginfecties bij de jonge duiven hebben. Men moet echter niet de illusie hebben dat een enkele enting tegen dit virus effectief is levenslang. Allereerst zal er de eerste keer dubbel gevaccineerd moeten worden om dan daarna de enting op het hok jaarlijks bij te houden. Op deze manier zien we sluimerende Herpesbesmettingen die jarenlang stilzwijgend op hokken aanwezig kunnen zijn en de prestaties daardoor drukken. Langzaamaan minder worden, zodat de prestaties van de liefhebbers weer een stijgende lijn gaan vertonen. Maar het vooral een werkwijze van de langere adem. Bent U van plan deze enting slechts een enkele keer te geven, dan geef ik het advies Uw geld in de zak te houden, want dan functioneert het toch niet zoals U verwacht. Voor probleemhokken kan het bijdragen aan het terugdringen van de problemen.
Van dezelfde firma als de Rota-paramyxo is ook nog een combinatie van Paramyxo en Herpes al dan niet met Adeno op de markt. Deze entstof geef ik mijn eigen (jonge) duiven ook, vooral vanwege de Herpescomponent.
Paramyxo-Herpes-(Adeno)
Door de vaak gelijktijdige aanwezigheid van het Circovirus in veel gevallen doet men er goed aan de Rotaparamyxo enting na 3 weken te herhalen. Ook een dubbele enting tegen paramyxo is inmiddels door de frequente aanwezigheid van het Circovirus geen overbodige luxe meer. De combinatie geeft nagenoeg geen entreacties dus is het ook nog eens een veilige enting.
Bij een uitbraak van de JDZ twee jaar terug hebben we vrijwel alle monsters die aangeboden werden in de kliniek op aanwezige virussen laten onderzoeken. Steevast kwam er Rotavirus uit of Rotavirus met Circovirus. Slechts in een enkel geval werd het Adenovirus aangetoond en de E. Coli was in geen velden of wegen te bekennen. Ik sluit me dus aan bij de menig van deze Duitse collega dat het Rotavirus een zeer voorname rol speelt bij het ontstaan van de JDZ.
Er is sinds een goede twee jaar een combinatievaccin tegen Rota- en paramyxo-besmettingen. De praktijk heeft geleerd dat deze entstof heel goed zijn werk doet. Nagenoeg iedereen die deze entstof goed inzet (2 x enten met drie weken tussentijd), maakt melding dat de JDZ niet meer voorkomt. Ik maakte in eerdere nieuwsbrieven al melding dat een Duitse collega aangetoond heeft dat dit de echte veroorzaker van de ‘Coli’ is sinds een kleine twintig jaar. Daarvoor speelde vaak een combinatie van het Adenovirus met een E. Coli bacterie hierbij een belangrijke rol.
Rota- en paramyxovirus
We hebben duiven twee maal gevaccineerd tegen deze ziekte, maar vonden achteraf in de mest van deze duiven toch nog dit virus. Dat maakte ons een beetje sceptisch over de werkzaamheid. Toch zijn de geluiden over vermeende werkzaamheid luider aan het worden. Ik ga mijn eigen jongen dit jaar ook hiermee vaccineren en dan het verloop van de aantoonbaarheid in de darmen vervolgen. Oude duiven hebben weinig tot geen last van dit virus. De problemen komen dus vooral voor bij duiven met een nog niet volledig ontwikkeld immuunsysteem.
Als dit virus de duiven treft voordat de vaccinatie tegen bijvoorbeeld het Rotavirus of Paramyxo wordt verricht, dan is de respons op deze vaccinaties vaak matig. Dit virus is wijder verspreid dan menigeen denkt. Onder normale omstandigheden zonder stress, hoeft dit niet of nauwelijks tot klinische symptomen te leiden. Dit doet sommige duivenartsen daarom ook tot de conclusie komen dat deze infectie niet zo belangrijk zou zijn. Ik neig echter meer naar de mening van een sympathieke collega, die onlangs in een tijdschrift hier ook een artikel aan weidde. Deze collega claimt dat het vaccin van de varkens bij de duiven tot bescherming bij de duiven leidt. Ik denk dat er nog gedegen onderzoek nodig is om meer kennis hierover te krijgen. Ik hoor echter van diverse liefhebbers dat ze sinds ze deze enting toepassen bij de jongen weinig tot geen last van ziekten hebben. Ook zouden de verliezen bij de jongen minder zijn.
Menige liefhebber blijkt van dit virus geen weet te hebben. Het komt van circa 2000 voor in Europa. Het is een virus dat zich nestelt in de afweercellen van het lichaam en kan hierdoor de mogelijkheid van de duiven om zich tegen ziekten te weer te stellen verkleinen. Allerlei symptomen kunnen optreden waarbij het de vraag is of deze niet veroorzaakt worden door andere infecties die door de besmetting met het Circovirus in staat worden gesteld zich te ontwikkelen, of door het virus zelf. Er komen immers heel veel symptoom loze dragers voor van dit virus. De ernst van de infectie hangt samen met de leeftijd waarop de duiven besmet raken. Hoe jonger ze zijn des te vervelender kunnen de gevolgen zijn. Tot sterfte aan toe. Maar ook op iets latere leeftijd kunnen er hierdoor duiven ontstaan die zeer gevoelig zijn voor allerhande infecties die ze onder normale omstandigheden weinig tot niets zouden doen.
Circovirus
Als we nu kijken naar de diverse entstoffen die er voor bepaalde ziekten zijn, dan zijn er duif-specifieke entstoffen , maar ook entstoffen van andere diersoorten die bij duiven worden ingezet, waarbij men dan hoopt dat er kruisimmuniteit optreedt. Dat houdt dan in dat de entstof van een andere diersoort ook bij de duif bescherming biedt. Voorbeelden zijn sommige vaccins tegen het Paramyxovirus, maar ook het bij varkens gebruikte entstof tegen het Circovirus. Of men het beste levende dan wel dode entstof in kan zetten hangt af van de omstandigheden en is derhalve niet altijd met ja of nee te beantwoorden.
De levende entstoffen geven doorgaans een heftigere immuunreactie dan de dode entstoffen. Dode entstoffen bevatten doorgaans zogenaamde adjuvantia die het immuunsysteem moeten helpen stimuleren. Zonder de adjuvantia werken deze entstoffen meestal niet goed genoeg om voldoende immuniteit op te wekken.
De laatste entstof gaat mogelijk binnenkort niet meer leverbaar zijn. De firma IDT die het vaccin produceerde heeft de rechten hiervan aan derden verkocht.
We onderscheiden levende en dode entstoffen. Levende entstoffen kenmerken zich door een pil die opgelost moet worden in water, voordat het vaccin kan worden toegepast. De entstoffen zijn korte tijd (meestal enkele uren) na oplossen van de pil, niet meer werkzaam. Men dient hier rekening mee te houden bij het toepassen van deze entstoffen. Voorbeelden van deze entstoffen zijn pokkenentstof en sommige paratyfusvaccins zoals Zoosal T®.
De nieuwe generatie injectievloeistoffen die nu op de mensen uitgetest wordt om het Coronavirus te bestrijden, laat ik hier verder buiten beschouwing, omdat de entstoffen voor duiven de normaal gebruikelijke vaccins betreffen en geen experimentele mRNA-vaccins.
Levend versus dode entstof
Kortom de meningen gaan alle windrichtingen uit zo lijkt het. Een duivenmelker zou van minder tureluurs kunnen worden. Mijn mailbox loopt de laatste weken dan ook geregeld vol over het hoe en waarom en waarmee te vaccineren of juist niet te vaccineren. Hoog tijd dus om eens wat dingen op een rijtje te zetten en wat helderheid te verschaffen. Ik zal proberen praktische ervaring te vermelden gekoppeld aan transparantie, zodat de duivenmelker voor zichzelf kan bepalen wat goed voor hem is.
Kortom
Dan zijn er artsen die combinaties van vaccins voorstellen, al dan niet in een spuit, terwijl andere artsen dan weer roepen dat we nooit twee entingen gelijktijdig mogen verstrekken.
Er zijn geluiden dat alleen de eigen entstof goed is en de rest zou onvoldoende werken. Dat zijn nog al boude uitspraken natuurlijk.
Er zijn dus diverse entstoffen beschikbaar om ziekten te voorkomen. In de praktijk voldoen de meeste entstoffen dus goed. Zelf ent ik mijn eigen duiven met RP = Rotaparamyxo (2x) en PHA = Paramyxo Herpes en Adeno (2x) . Ik ben hier zeer tevreden over. Maar zoals ik vaak zeg…
Ook hier zijn weer levende en dode entstoffen beschikbaar. De levende entstoffen hebben verre mijn voorkeur. De dode entstoffen geven veel meer entproblemen achteraf. Entknobbels, hangerige duiven tot duiven die langzaam wegkwijnen. Ik adviseer deze huidige dode entstof dan ook niet. Helaas lijken de dagen van de goedwerkende entstof Zoosal T geteld. De geruchten worden steeds luider dat hij van de markt verdwijnt. Dan zullen we op zoek moeten naar een andere milde levende paratyfus entstof.
Het blijft een heet hangijzer. Moet men de duiven wel of niet hiertegen inenten. Als men ineen vereniging speelt waar deze ziekte frequent voorkomt, dan zeg ik ja. Dat zeg ik ook als men zelf een uitbraak van de ziekte heeft. Dan kan het onderdeel vormen van het plan van aanpak bij de bestrijding van deze ziekte op het hok. De illusie dat men louter en alleen met een antibioticumkuurtje deze ziekte kan bedwingen behoort echt tot het verleden. Een aanpak, met kuren, enten en bijvoorbeeld een natuurlijk middel als PreviSal kan wel ervoor zorgen dat U langzaam uit het dal kunt kruipen. Regelmatig preventief kuren tegen paratyfus kan U daarentegen steeds verder in de problemen brengen.
Paratyfus
Pokkenentstof is een levende entstof. Men kan de duiven de entstof op de borst of de poot smeren met een kwastje, nadat men een paar veertjes heeft uitgetrokken, of men kan de entstof onder de huid in de nek spuiten. Ik zie geen verschil in werkzaamheid.
De laatste jaren zien we dus geregeld al vroeg in het jaar lichte pokkenbesmeting bij de duiven. Ik vermoed dat hier sprake is van entpokken bij de duiven omdat de tegenwoordige entstoffen sterkere entreacties geven dan de vroegere entstof. Doordat er entpokken optreden gaan veel liefhebbers weer meer vaccineren. Mogelijk dat dit de entreacties in stand houdt en de pokken niet meer verdwijnen de laatste jaren.
We zien de laatste jaren ieder jaar al vroeg pokken bij de duiven. Vroeger toen de entstof Ovoperisterin® nog gewoon verkrijgbaar was zagen we zo om de vijf jaar een grotere uitbraak van pokken. De meeste liefhebbers entten dan weer een of twee jaar, zodat er weer een algemene ent deken was die de duiven goed beschermde. Men liet dan het enten weer vaker achterwege, waarna na twee tot drie jaar weer een grote uitbraak optrad en iedereen weer aan het enten sloeg.
Pokken
Ook al zijn er enkele collega’s die van menig zijn dat deze enting niet werkt, heb ik door de jaren heen toch van veel liefhebbers teruggekoppeld gekregen dat ze minder last van luchtweginfecties bij de jonge duiven hebben. Men moet echter niet de illusie hebben dat een enkele enting tegen dit virus effectief is levenslang. Allereerst zal er de eerste keer dubbel gevaccineerd moeten worden om dan daarna de enting op het hok jaarlijks bij te houden. Op deze manier zien we sluimerende Herpesbesmettingen die jarenlang stilzwijgend op hokken aanwezig kunnen zijn en de prestaties daardoor drukken. Langzaamaan minder worden, zodat de prestaties van de liefhebbers weer een stijgende lijn gaan vertonen. Maar het vooral een werkwijze van de langere adem. Bent U van plan deze enting slechts een enkele keer te geven, dan geef ik het advies Uw geld in de zak te houden, want dan functioneert het toch niet zoals U verwacht. Voor probleemhokken kan het bijdragen aan het terugdringen van de problemen.
Van dezelfde firma als de Rota-paramyxo is ook nog een combinatie van Paramyxo en Herpes al dan niet met Adeno op de markt. Deze entstof geef ik mijn eigen (jonge) duiven ook, vooral vanwege de Herpescomponent.
Paramyxo-Herpes-(Adeno)
Door de vaak gelijktijdige aanwezigheid van het Circovirus in veel gevallen doet men er goed aan de Rotaparamyxo enting na 3 weken te herhalen. Ook een dubbele enting tegen paramyxo is inmiddels door de frequente aanwezigheid van het Circovirus geen overbodige luxe meer. De combinatie geeft nagenoeg geen entreacties dus is het ook nog eens een veilige enting.
Bij een uitbraak van de JDZ twee jaar terug hebben we vrijwel alle monsters die aangeboden werden in de kliniek op aanwezige virussen laten onderzoeken. Steevast kwam er Rotavirus uit of Rotavirus met Circovirus. Slechts in een enkel geval werd het Adenovirus aangetoond en de E. Coli was in geen velden of wegen te bekennen. Ik sluit me dus aan bij de menig van deze Duitse collega dat het Rotavirus een zeer voorname rol speelt bij het ontstaan van de JDZ.
Er is sinds een goede twee jaar een combinatievaccin tegen Rota- en paramyxo-besmettingen. De praktijk heeft geleerd dat deze entstof heel goed zijn werk doet. Nagenoeg iedereen die deze entstof goed inzet (2 x enten met drie weken tussentijd), maakt melding dat de JDZ niet meer voorkomt. Ik maakte in eerdere nieuwsbrieven al melding dat een Duitse collega aangetoond heeft dat dit de echte veroorzaker van de ‘Coli’ is sinds een kleine twintig jaar. Daarvoor speelde vaak een combinatie van het Adenovirus met een E. Coli bacterie hierbij een belangrijke rol.
Rota- en paramyxovirus
We hebben duiven twee maal gevaccineerd tegen deze ziekte, maar vonden achteraf in de mest van deze duiven toch nog dit virus. Dat maakte ons een beetje sceptisch over de werkzaamheid. Toch zijn de geluiden over vermeende werkzaamheid luider aan het worden. Ik ga mijn eigen jongen dit jaar ook hiermee vaccineren en dan het verloop van de aantoonbaarheid in de darmen vervolgen. Oude duiven hebben weinig tot geen last van dit virus. De problemen komen dus vooral voor bij duiven met een nog niet volledig ontwikkeld immuunsysteem.
Als dit virus de duiven treft voordat de vaccinatie tegen bijvoorbeeld het Rotavirus of Paramyxo wordt verricht, dan is de respons op deze vaccinaties vaak matig. Dit virus is wijder verspreid dan menigeen denkt. Onder normale omstandigheden zonder stress, hoeft dit niet of nauwelijks tot klinische symptomen te leiden. Dit doet sommige duivenartsen daarom ook tot de conclusie komen dat deze infectie niet zo belangrijk zou zijn. Ik neig echter meer naar de mening van een sympathieke collega, die onlangs in een tijdschrift hier ook een artikel aan weidde. Deze collega claimt dat het vaccin van de varkens bij de duiven tot bescherming bij de duiven leidt. Ik denk dat er nog gedegen onderzoek nodig is om meer kennis hierover te krijgen. Ik hoor echter van diverse liefhebbers dat ze sinds ze deze enting toepassen bij de jongen weinig tot geen last van ziekten hebben. Ook zouden de verliezen bij de jongen minder zijn.
Menige liefhebber blijkt van dit virus geen weet te hebben. Het komt van circa 2000 voor in Europa. Het is een virus dat zich nestelt in de afweercellen van het lichaam en kan hierdoor de mogelijkheid van de duiven om zich tegen ziekten te weer te stellen verkleinen. Allerlei symptomen kunnen optreden waarbij het de vraag is of deze niet veroorzaakt worden door andere infecties die door de besmetting met het Circovirus in staat worden gesteld zich te ontwikkelen, of door het virus zelf. Er komen immers heel veel symptoom loze dragers voor van dit virus. De ernst van de infectie hangt samen met de leeftijd waarop de duiven besmet raken. Hoe jonger ze zijn des te vervelender kunnen de gevolgen zijn. Tot sterfte aan toe. Maar ook op iets latere leeftijd kunnen er hierdoor duiven ontstaan die zeer gevoelig zijn voor allerhande infecties die ze onder normale omstandigheden weinig tot niets zouden doen.
Circovirus
Als we nu kijken naar de diverse entstoffen die er voor bepaalde ziekten zijn, dan zijn er duif-specifieke entstoffen , maar ook entstoffen van andere diersoorten die bij duiven worden ingezet, waarbij men dan hoopt dat er kruisimmuniteit optreedt. Dat houdt dan in dat de entstof van een andere diersoort ook bij de duif bescherming biedt. Voorbeelden zijn sommige vaccins tegen het Paramyxovirus, maar ook het bij varkens gebruikte entstof tegen het Circovirus. Of men het beste levende dan wel dode entstof in kan zetten hangt af van de omstandigheden en is derhalve niet altijd met ja of nee te beantwoorden.
De levende entstoffen geven doorgaans een heftigere immuunreactie dan de dode entstoffen. Dode entstoffen bevatten doorgaans zogenaamde adjuvantia die het immuunsysteem moeten helpen stimuleren. Zonder de adjuvantia werken deze entstoffen meestal niet goed genoeg om voldoende immuniteit op te wekken.
De laatste entstof gaat mogelijk binnenkort niet meer leverbaar zijn. De firma IDT die het vaccin produceerde heeft de rechten hiervan aan derden verkocht.
We onderscheiden levende en dode entstoffen. Levende entstoffen kenmerken zich door een pil die opgelost moet worden in water, voordat het vaccin kan worden toegepast. De entstoffen zijn korte tijd (meestal enkele uren) na oplossen van de pil, niet meer werkzaam. Men dient hier rekening mee te houden bij het toepassen van deze entstoffen. Voorbeelden van deze entstoffen zijn pokkenentstof en sommige paratyfusvaccins zoals Zoosal T®.
De nieuwe generatie injectievloeistoffen die nu op de mensen uitgetest wordt om het Coronavirus te bestrijden, laat ik hier verder buiten beschouwing, omdat de entstoffen voor duiven de normaal gebruikelijke vaccins betreffen en geen experimentele mRNA-vaccins.
Levend versus dode entstof
Kortom de meningen gaan alle windrichtingen uit zo lijkt het. Een duivenmelker zou van minder tureluurs kunnen worden. Mijn mailbox loopt de laatste weken dan ook geregeld vol over het hoe en waarom en waarmee te vaccineren of juist niet te vaccineren. Hoog tijd dus om eens wat dingen op een rijtje te zetten en wat helderheid te verschaffen. Ik zal proberen praktische ervaring te vermelden gekoppeld aan transparantie, zodat de duivenmelker voor zichzelf kan bepalen wat goed voor hem is.
Kortom
Dan zijn er artsen die combinaties van vaccins voorstellen, al dan niet in een spuit, terwijl andere artsen dan weer roepen dat we nooit twee entingen gelijktijdig mogen verstrekken.
Er zijn geluiden dat alleen de eigen entstof goed is en de rest zou onvoldoende werken. Dat zijn nog al boude uitspraken natuurlijk.
’Er zijn meer wegen naar Rome’.
Succes.
Peter Boskamp
