Er zijn in de duivensport, medische gezien, een aantal zaken die vaak onderbelicht blijven, waardoor er allerlei misverstanden blijven bestaan. Dit varieert van simpele zaken tot meer complexere problemen. Als we naar de simpele zaken kijken dan komen we uit bij het Geel of Trichomoniasis, Coccidiose en wormen.
De dosering van de geelmiddelen, die er door de jaren heen gebruikt worden, is aanzienlijk moeten stijgen om nog effectief te kunnen zijn als we dit vergelijken met een jaar of dertig geleden? De oorzaak hiervan is gelegen in enerzijds de geringe dosering die liefhebbers toedienen als ze een geelkuur geven. Ze houden vast aan doseringen die ze gewend waren terwijl die door resistentievorming onwerkzaam zijn geworden. Drinkwater kuren zolang de ‘R’ in de maand is hebben nagenoeg geen zin. De duiven drinken te weinig waardoor ze onvoldoende medicijn binnen krijgen. Hierdoor sterven alleen de zwakke parasieten en blijven de sterkere over, die dan uiteindelijk ook weer moeilijker te bestrijden zijn omdat ze ongevoeliger worden voor de gebruikte medicijnen. Te vaak zien we dat duiven na een kuur van 6-8 dagen in het drinkwater toch nog geelparasieten in de krop hebben. Dat heeft tot gevolg dat twee tot drie weken later de duiven wederom het geel in grote mate kunne hebben.
In dit verband zijn kuren over het voer veel doeltreffender. Maar ook dan geldt dat men 6-8 dagen dient te kuren in de juiste dosering. Wordt er een zware infectie vastgesteld dan heeft de toepassing van twee dagen een capsule in de bek veel meer effect. Meestal zijn de duiven hierna gedurende langere tijd van het Geel af. Een kropspoeling met Metro kan ook zinvol zijn voorafgaand aan een voederkeur. Men kan dan de kuur tot 6 dagen beperken. Veelal zien we bij louter een kropspoeling met Metro eenmalig, binnen korte tijd toch weer parasieten.
Wel kan men de combinatie kropspoeling met Usneanoplus gedurende 10 dagen succesvol toepassen. Usneanoplus maakt het niet alleen de geelparasieten moeilijk ook de coccidiën hebben het zwaar te verduren als dit middel in het drinkwater zit. De algemene conditie van de duiven gaat daarnaast ook nog eens vooruit.
Coccidiose Coccidiose is ook een infectie die bij duiven moeilijk is uit te roeien. Eigenlijk niet. Men kan de infectie sterk terugdringen maar er blijven vrijwel altijd wel enkele parasieten over.
Het is zelfs niet erg als er enkele coccidiën in de mest gevonden worden. De geheugencellen van de afweer blijven op deze manier actief waardoor ook de afweer alert blijft op deze parasiet. Het schijnt zo te zijn dat, in tegenstelling tot andere infecties, de geheugencellen bij Coccidiose vrij snel verdwijnen indien met medicijnen de totale infectie met coccidiose wordt weggewerkt. Wat betekent dit dan? Het schijnt zo te zijn dat het voor de coccidiën daarna bij een nieuwe infectie veel makkelijker is om zich te vermenigvuldigen waardoor de duiven juist meer last van een nieuwe infectie zouden hebben dan in die gevallen dat er permanent enkele coccidiën aanwezig zijn.
Baycox is nog altijd het best werkende middel tegen Coccidiose. Advies is wel dit tijdens de vluchten niet te gebruiken omdat de vorm gedurende twee weken een aanzienlijke knauw kan krijgen door het middel. Buiten het seizoen is het veilig te gebruiken. Sulfapreparaten werken in bepaalde gevallen ook nog goed tegen Coccidiose. Niet alle Sulfapreparaten zijn nog werkzaam tegen Coccidiën. Daar komt nog bij dat sulfapreparaten gegeven in de rui mogelijk tot zwakke plekken in de pennen kan leiden waardoor deze later makkelijker breken. Sinds ik weet door het geregelde gebruik van Usneanoplus het aantal Coccidiën goed onder controle te houden is, doorgaans, geef ik de voorkeur aan dit middel boven de medicijnen. Zelfs zware infecties reageerden goed op het middel. Het succes valt of staat echter bij het voldoende willen drinken. In de wintermaanden kan dat dus nog wel eens een probleem zijn.
Wormen Vroeger speelde men nog wel een prijs als men wormen had. Tegenwoordig moeten de duiven bij wijze van spreken meer dan 100% zijn om nog een puike prijs te kunnen pakken.
Spoelwormen zijn nog de minst schadelijke van de wormen, in die zin dat ze bij grote aantallen de vorm niet alleen te niet kunnen doen, maar ook in een enkel geval tot een darmruptuur kunnen leiden wat uiteraard dodelijk was. Het toeval wilde dat we ooit een liefhebber hadden waarbij dit op een dag bij twee van zijn duiven gebeurd was.
Haarwormen kunnen eerder voor chronische vermagering zorgen bij de duiven. Een paar haarwormen kunnen dit al veroorzaken. Het is bij haarwormen dan ook belangrijk om een gedegen behandelplan op te stellen. De wormen op het hok krijgt men meestal wel weg door te branden. De duiven zelf kan men behandelen, individueel (bij haarwormen de voorkeur), in het drinkwater of over het voer. Het probleem zit vaak verborgen in de omgeving van een hok. Platte daken, schooien op het gras en zo meer zorgen er vaak voor dat de duiven regelmatig opnieuw besmet raken. Als men een serieuze wormbesmetting heeft moet men hier niet te laconiek over doen. Tenzij men niet geïnteresseerd is in prijzen pakken.
Belangrijk Een ding is heel belangrijk om te onthouden bij een besmetting met wormen. Als men in het beginstadium van een infectie zit kan het zijn dat in de mest nog geen eieren worden teruggevonden. Dit komt omdat wormen volwassen moeten zijn om eitjes te produceren. Dit ligt pakweg rond de 35 dagen leeftijd. In het begin hoeven dit er nog niet te veel te zijn. Een gedegen onderzoek met behulp van een centrifuge waarbij de eieren onder een dekglaasje worden geconcentreerd is daarbij zeer behulpzaam.
Mest De dierenartsen die de mest gelijk op een objectglaasje doen zonder de mest eerst te hebben gecentrifugeerd verdienen geen geld te krijgen voor het onderzoek. Dit is regelrechte volksverlakkerij. Alleen bij hele zware infecties kan men dan de eieren aantonen of men moet het geluk aan de zijde hebben.
Iedere spoelworm kan tot 170.000 eieren produceren in zijn leven heeft men berekend. Haarwormen produceren minder eieren. Het grote aantal eieren bij spoelwormen maken het duidelijk dat deze infecties heel hardnekkig kunnen zijn indien men er pas laat achter komt dat de duiven besmet zijn. Een flinke omtrek rond het hok kan dan besmet zijn.
Mestcontrole In dergelijke gevallen is regelmatig mestcontrole te adviseren. In hele ernstige gevallen kan het raadzaam zijn om de duiven in het stille seizoen maandelijks te ontwormen om zo de infectiedruk te verlagen. Buiten het seizoen kan men daar de antiparasiticum druppels voor gebruiken en deze maandelijks toepassen. Deze werken tegen luizen en wormen. Let wel dat men uiterlijk 4 weken voor de vluchten met dit middel stopt want dit heeft een negatief effect op de vormopbouw.
We zien vaak liefhebbers die een tot twee weken na een kuur de mest weer willen komen laten onderzoeken. Dat heeft zin om aan te tonen of een middel resistentie kent. Werkt het nog goed dan zal men 35 dagen geen wormeieren meer vinden. Immers de larven moeten eerst volwassen worden voordat ze eieren kunnen produceren. Er zit echter een haakje aan het ontwormen. Als men de duiven eenmalig ontwormt dan worden alle wormen na de derde vervelling afgedood. Dit is zo rond de 10 dagen. Eerder heeft een wormmiddel geen effect.
Het pantser van de wormen is dan niet doordringbaar en het wormmiddel werkt niet afdoende dan. Daarom dat het bij het ontwormen geadviseerd wordt om de duiven na 10-14 dagen nogmaals te ontwormen zodat dan ook de wormpjes die bij de eerste ontworming nog niet in het vierde stadium waren te grazen worden genomen. Als de duiven zich na de tweede ontworming opnieuw besmetten dan zullen ongeveer 35 dagen later weer eieren in de mest gevonden kunnen worden. Vandaar dat bij zware worminfecties geadviseerd wordt om de duiven maandelijks gedurende meerdere maanden te ontwormen.
Realiseer u goed!!
Realiseer U dat U met Uw schoenen de wormeitjes van de enen naar de andere afdeling kunt overbrengen. Het is een fout te denken dat men wormen met Halamid ®, Virkon-S® kan afdoden. Alleen branden of een verfstripper kunnen er voor zorgdragen dat de eitjes verdwijnen. Hetzelfde geldt trouwens voor de sporen van de Coccidiose.
Na een wormkuur doet men er goed aan de duiven een paar dagen hoge dosering vitamines te geven.
Succes.
Peter Boskamp
Vernieuwde website Bony Farma - Animal Health is Online:
In 2005 kwam het boek Terug naar de Basis op de markt. Een uitgever wilde dit in 2012 herdrukken. ik zag dat niet zitten omdat de duivensport meer gebaad zou zijn met een volledig nieuw boek over de medische begeleiding van de duivensport. Dit temeer omdat de inzichten met betrekking tot de medische begeleiding, ook door de veranderende wetgeving, sterk aan verandering onderhevig waren. We hebben daarom een geheel nieuw boek geschreven.
Een voerschep is een handig hulpmiddel om het voer voor uw duiven af te meten. Tevens kunt u deze schep gebruiken om het voer uit de zak te scheppen. De voerschep van Bony Farma - Pigeon Products is voorzien van een stevig handvat en een platte kant waardoor u ook eenvoudig het laatste beetje uit de zak kunt krijgen.
Kwalitatieve maatbeker van 2Lmet schenktuit en duidelijke maatverdeling.
Als ik dit schrijf is het vluchtseizoen nagenoeg voorbij en kunnen we de duiven volledig gaan ondersteunen voor de rui.
Zelf geef ik mijn duiven in deze periode de drie basisproducten die de duiven...