Maarten Hakvoort
- zaterdag 26 augustus 2023
De Sky wielerploeg zou een paar jaar geleden zijn begonnen met het verstrekken van een ketonen drankje aan hun wielrenners. Bekend is dat deze wielerploeg jarenlang de ronde van Frankrijk heeft gedomineerd. Die fietsten gewoon altijd vooraan in het peloton en controleerden de wedstrijd volledig. Komt dit dan door dat nieuwe super drankje met ketonen?
Wat zijn ketonen?
Ketonen is een soort brandstof die ontstaat in ons lichaam tijdens een vasten periode. We beperken ons dan vooral door heel weinig koolhydraten te eten. Het lichaam gaat dan over op vetverbranding en zo ontstaan deze ketonen. Wanneer een vetmolecuul in het lichaam wordt afgebroken, resulteert dit in één molecuul glycerol en drie vrije vetzuren. Via oxidatie wordt dit omgezet in de spiercellen ( mitochondriën) tot ATP middels een ingewikkeld proces. Ook glycogeen, dat zijn alle soorten suikers en zetmeel bij elkaar), gaat een dergelijke weg om uiteindelijk ook te worden omgezet in ATP. Wat is ATP? Dat is ongeveer hetzelfde wat er uit een batterij komt: energie. Ik zal je de chemische reacties en formules maar besparen, wetende dat ik niet volledig ben. Maar het is gewoon droge kost die eigenlijk alleen een kleine groep zal interesseren.
In ketose.
Als er voldoende zuurstof in het lichaam aanwezig is, dan levert dat ongeveer 8% tot 20% meer “energie” op dan uit koolhydraten ( Glycogeen). Als we tijdens een vastenperiode minder koolhydraten tot ons nemen, komt er dus minder glucose in ons lichaam. Om ons lichaam dan van energie te voorzien, zal er vet worden verbrand en ook wat eiwit vanuit de spieren. Op dat moment wordt dan in de lever deze ketonen aangemaakt. Eet je dus 7 tot 14 dagen heel weinig koolhydraten, redelijk wat eiwit en veel vet, dan worden ketonen aangemaakt en raakt het lichaam zoals dat heet “in ketose”. Hallo….. ben je er nog?
Ketonen in poedervorm of in een sportdrankje.
Ketonen geven dus meer energie dan koolhydraten en dat is natuurlijk erg interessant. Maar als je weinig koolhydraten eet…. Dat kan toch niet interessant zijn om dan topprestaties neer te zetten? Nee dat is het ook niet. Sporters gebruiken deze methode alleen om af te vallen en op het juiste gewicht te komen voor de Tour de France. Tijdens de tour wordt er enorm veel energie verbruikt. Het idee ontstond om tijdens de tour niet minder koolhydraten te gebruiken, maar extra ketonen toe te voegen aan het koolhydraatrijke dieet. Het lichaam hoeft zodoende helemaal niet “in ketose” te raken. Ze deden dat door deze ketonen toe te voegen aan een sportdrankje. Dat zou de duurprestatie heel positief beïnvloeden, omdat glycogeenvoorraden langer bespaard kunnen blijven. Er zijn echter nog geen goed opgezette studies beschikbaar op dit moment, die dit effect ook daadwerkelijk aantonen. De sportdrank die de Sky wielerploeg gebruikt is ontwikkeld door de universiteit van Oxford ( UK). De stofjes in de drank zijn inmiddels goedgekeurd door de wielerbond, omdat ze geen schade aan het lichaam veroorzaken. Het product staat dus niet op de dopinglijst en mag vrij worden gebruikt.
Testen.
Het drankje wordt al sinds 2011 gebruikt in de wielersport en toch zijn er nauwelijks testen mee gedaan. De vraag is dan ook of het ook echt werkt zoals het in de theorie is vastgesteld. Voor zover ik weet is er alleen een test bekend van de universiteit van Oxford. Daar hebben topsporters gedurende een uur hard gefietst. De sporters die de ketonendrank toegediend kregen fietsten 400 meter verder dan de sporters die de een placebo drankje dronken ( zonder te weten wie wat binnenkreeg). Dat bood een voordeel van 2% gedurende dat uur. Maar slechts 1 wetenschappelijke test is wel erg weinig om echt conclusies te kunnen trekken. Met andere woorden: er gaat nog heel wat water door de Rijn, voordat we echt iets zeker weten.
Duivensport met ketonen.
En ja hoor, je kunt er op wachten. Als er iets bekend wordt vanuit de wielersport, dat komen de eerste producten met ketonen voor duiven al op de markt. Ik heb alles afgezocht naar wetenschappelijke testen met duiven. Maar ik heb niets kunnen vinden. Volgens de etiketten en folders zou het vooral de duursport prestaties van de duiven verbeteren. Dus de fond en overnacht resultaten. Er wordt beschreven, dat de ketonen energie de hersenen voedt en duiven zodoende alerter zouden kunnen zijn…. Ook zou de ketonen poeder vooral de recuperatie na een vlucht beïnvloeden in positieve zin. Zouden kunnen….. Begrijpelijke teksten. Dat wel, omdat je tegenwoordig niets meer mag claimen. Doe je dat wel, dan staat de overheid voor de deur en vraag om het wetenschappelijke bewijs. En die testen zijn niet te betalen. Over een hogere snelheid die de duiven ermee kunnen halen heb ik niets gelezen.
Conclusie.
Een snellere recuperatie is altijd fijn. Of we daar alleen Ketonen voor nodig hebben weet ik niet. Recuperatie ligt bij wielrenners die dagelijks een etappe moeten fietsen tijdens de Tour de France natuurlijk wel heel anders dan duiven die om de 3 weken worden ingekorfd. Navraag naar de precieze werking werd mij niet toegestuurd. Ook mijn vraag wat er zal overblijven van de Ketonen als de duiven 3 tot soms wel 4 dagen in de mand zitten en pas daarna gelost gaan worden, werd niet geantwoord. Er wordt in ieder geval niet beweerd dat de duiven er sneller van worden. Daarvoor heb je ook echt een wetenschappelijk onderzoek nodig zoals we dat b.v. kunnen doen in de windtunnel. De producten met ketonen zijn wel erg prijzig en ik vind dat het wel wat vroeg is om zoiets al op de markt te brengen. Er zijn immers nog veel vraagtekens.
Willem Mulder
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Tel: 0031- 48-71 74 75
