Gerard Dekker
- zondag 20 februari 2022
REPORTAGE GEBR. VD WEERDT MEERSSEN
winnen de Nationale Marathon 2021
.
.
De winnaars van de Nationale Marathon 2021:
Theo en Hai van de Weerdt.
.
Winnaars
De Nationale Marathon 2021 is knap gewonnen door de gebroeders van de Weerdt uit Meerssen. Zij wisten op de drie tellende vluchten drie keer één van de twee getekenden (vrij) vroeg te pakken en hun winnen de reeks ziet er als volgt uit:
vlucht duif get. prijs aantal duiven
Agen oud NL18-1318208 1e 201 6869
Marseille NL17-1502425 2e 10 4310
Narbonne NL20-1694317 2e 42 8188
En van de 357 deelnemers aan de Nationale Marathon wist niemand het beter te doen. En met de twee echt vroege prijzen op Marseille en Narbonne is de lat natuurlijk ook knap hoog gelegd. De broers Theo en Hai van de Weerdt uit Meerssen zijn natuurlijk geen onbekenden in het wereldje van de grote fond. Beter gezegd ze zijn de liefhebbers die (bijna?) het langst de ZLU-vluchten spelen. In de lange lijst van winnaars van de Nationale Marathon komen we hun naam al eerder tegen en wel in 1977. En als we het jaar 2022 schrijven dan hebben we het over 45 jaar terug! Nog eerder was er ZLU-succes en wel in 1974 toen ze nationaal Barcelona wisten te winnen. Uitgebreid werden ze toen door de toenmalige ‘sterreporter‘ Wim Polmann uit Arnhem in het N.P.Orgaan belicht. En wat waren Theo en Hai toen nog jong met hun leeftijden van 29 en 22 jaar. Wim Polmann beschreef ze als duivenmelkers pursang en ‘bezeten‘ van de duivensport en meer bepaald de grote fond. De broers v.d. Weerdt komen uit de Maastrichtse wijk Amby alwaar hun vader Frans met een bakkerij begon. En vele decennia heeft Theo daar aan de Ambyerstraat-Noord de scepter over de bakkerij gezwaaid en het grootste deel van zijn leven heeft hij in de nachtelijke uren gewerkt. Broer Hai is vele decennia met de producten van de eigen bakkerij langs de deur gegaan in Maastricht en omgeving. De oranje busjes waren een opvallende verschijning en Hai (met vrouw Hannie of een andere hulp) was lang een bekende ‘verschijning‘ in het straatbeeld van ook Meerssen en kwam bij ondergetekende ook aan de deur. Toen de bakkerij stopte met bezorging aan huis is Hai voor een andere (grote) bakker in Maastricht bezorger van winkels (eigen en supermarkten) geworden en wel voor de ‘de Lekkerbek‘ van de gebr. Mingels. De Lekkerbek heeft nog niet zo lang geleden een nieuwe bakkerij in Gronsveld opgezet alwaar ook Roger Wijnands werkzaam is en hij maakt een nieuwe start in België net over de grens bij Maastricht. De duivensport van de gebr. Weerdt begon op het ouderlijke erf in Amby en daar hebben heel lang ook altijd de kweekduiven gezeten. Het ‘echte‘ spel op de grote fond begon in 1972 in Meerssen. Hai had zijn Meerssense Hanny leren kennen en de twee besloten een woning aan te kopen aan de Markt in Meerssen en meer bepaald in de Kerkstraat die naar de markt toeloopt. Het huis beviel Hai extra goed vanwege de ruime zolder van 9 bij 11 meter waarop het plan was om met duiven te gaan spelen. Het huis moest eerst verbouwd worden en op zolder werd er gelijk een verblijf voor de eerste jonge duiven gemaakt. En de gebr. v.d. Weerdt waren vertrokken voor duivensport in Meerssen en die duurt op deze plaats intussen al precies 50 jaar (1972-2022). Een ander gouden jubileum staat ook voor de deur en wel van 50 jaar getrouwd zijn en dat mogen Hai en Hanny ook eind 1972 gaan vieren. In 1973 zijn ze daadwerkelijk op hun huidige stek komen wonen met (bijna) zicht op de fraaie basiliek terwijl de ‘overbuurman‘ het oude gedeelte van een vroegere hoeve is dat nu onderdeel van het gemeentehuis van Meerssen uitmaakt. In Amby bij de bakkerij hebben lang de kweekduiven gezeten totdat broer Theo ook aan de Markt in Meerssen kwam wonen en aldaar ook zolder- en tuinhokken kreeg. Beide broers wonen in panden alwaar vroegere ook bakkerijen waren gevestigd en dat is wel heel toevallig. Kleine bakkerijen en winkeltjes zoals en vroeger overal zoveel waren!
Barcelona 1974
Met de duivensport op een bepaald adres in 1972 beginnen en in 1974 nationaal Barcelona winnen. De gebroeders Hai en Theo deden dat. De ‘Kleine Blauwe‘ van 1972 bezorgde hen dieBarcelonazege. Als jonge duif ging hij van Amby naar Meerssen en als jonge duif vloog hij al prijs en als jaarling won hij al meerdere prijzen op de dagfond. De naam van de weduwnaar verraadt al zijn kleur en grootte. De broers korfden toen twee duiven en totaal kwamen nationaal 1500 duiven van 634 liefhebbers aan de start en dat geeft wel aan dat de grote meerderheid uit kleine korvers bestond. De ‘Kleine Blauwe‘ kwam tot 1082 m.p.m. en de prijs 2 en 3 tot 1030 en 895 m.p.m. Ze grepen net naast de internationale zege met de eigen constatering om 6.03 uur op 1088 terwijl de Duitser Sutor om 6.13 uur klokte op 1099 km. Hai was op die morgen in de zolderhokken bezig toen hij ‘lawaai‘ van een doffer hoorde en dacht dat het een laatkomer van Bourges van de dag ervoor was en liet het even begaan.Het bleek echter de ‘Kleine Blauwe‘ die zich van Barcelona meldde. Deze doffer werd gekweekt uit twee duiven van 1967 met puur soort van Oscar Devriendt uit het Belgische Moere aan de basis. Zijn vader kwam van Albert Simons uit Maaseik die indertijd veel (dure) duiven aangekocht en de gebroeders hielp met hun start op de grote fond. De moeder van de ‘Kleine Blauwe‘ kwam rechtstreeks van Oscar Devriendt. Zeker in zijn jongere jaren trok Theo v.d. Weerdt overal naartoe alwaar goede fondkleppers geacht werden te zitten. En hij durfde de portemonnee dan ook stevig te trekken op het hok van een bepaalde liefhebber of op openbare verkopingen. Uit goed fondsoort en goede fondduiven moest gekweekt worden! Lyrisch kan Theo v.d. Weerdt nog praten over de duiven van Hector Debou uit het Belgische Koekelare. Wat waren die goed en sterk. Rechtstreekse duiven werden belangrijke pijlers van de fondkolonie in Meerssen en ook via Piet de Weerd kwam het Debousoort naar hen.
.
.
Nationale Marathon 1977
In 1977 was het bepaald Meerssen boven op de Nationale Marathon. Een foto op de voorpagina van het NPOrgaan nr. 41 van 1977 toonde de laureaten van dat kampioenschap. Theo en Hai v.d. Weerdt op plaats 1, Math en zoon Jan Krauth op plaats 2 en Piet Brune op plaats 4. Alle drie uit Meerssen! Dat moet met recht een echt fondnest zijn met topliefhebbers en dito duiven ging door de gedachte van ondergetekende. En niet wetende dat het later de eigen woonplaats zou worden. Theo en Hai v.d. Weerdt wonnen het goud en de competitie ging over Barcelona, St. Vincent en Dax. Hun ‘Lismont‘ van 1973 won in 1977 de 14e nationaal Barcelona tegen 1988 duiven (van 818 deelnemers) en de jaren daarvoor had hij al de prijzen 49 en 16 nationaal op die Spanje-vlucht gewonnen. De ‘Kleine Tossens‘ van 1972 maakte in 1977 zijn debuut op de grote fond na voorgaande jaren op de midfond en dagfond te hebben uitgeblonken. Hij won de 292e nat. St. Vincent en 39e nat. Dax als getekende duif. De vader van de ‘Kleine Tossens‘ werd als oude duif aangekocht op de hokken van landbouwer Paul Tossens uit het Belgische Warsage en dat dorp niet ligt niet ver over de grens bij Eijsden. Tossens was jaren een gevierde speler op de grote fond. En als we kijken naar de liefhebbers die in 1977 in de top-50 van de Nationale Marathon stonden dan zijn daarvan nog amper liefhebbers anno 2022 actief. Maar we praten dan ook over de duivensport zoals die in 1977 was en dat is bijna 45 jaar geleden. En dat is meer voor de meeste stervelingen onder ons ruim meer dan een half mensenleven! Echter Hai (en Hannie) v.d. Weerdt wonnen nog steeds in de Kerkstraat en broer Theo is ook alweer de nodige jaren op de Markt in Meerssen woonachtig alwaar hij op het eigen adres onder de naam van mevr. v.d. Weerdt ook aan de grote fond deelneemt.En in 1977 was de p.v. de Postbode in Meerssen een enorme duivenclub met maar liefst 125 leden en gevestigd in de Kruisstraat bij café Willems ook in het centrum van Meerssen. Meerssen heeft anno 2022 nog een eigen duivenclub maar niet meer de p.v. de Postbode. De p.v. de Vrijheid is vanuit Bunde ‘overgekomen‘ en heeft op de Raarberg bij café Ghijsen haar is en kastelein John van Oppen is een zelf een sterke programmaspeler.
Grote fond
Vanaf 1972 spelen Hai en Theo v.d. Weerdt dus vanaf dezelfde hokken in Meerssen en wat hebben ze over de jaren weten te pakken. Ze kenden vanaf 1974 tot en met 1994 veel ware topjaren en daarna kenden ze ook ‘mindere‘ jaren maar wel met regelmatig echte schieters en pure kopprijzen. De broers wonnen Marseille in de 1975, 1980 en 1986. De vlucht kende in de jaren ‘70 nog een geringe deelname uit den lande maar in 1992 namen al 1184 liefhebbers deel aan de vlucht. Barcelona 1981 kwam ook ter sprake.De gebroeders hadden 33 eigen duiven in de strijd staan en wonnen daarmee ….. maar liefst 27 prijzen! Op een bepaald moment zijn ze helemaal van de middaglossingen ‘afgestapt‘.Deze vluchten beschouwen ze als niet als eerlijk en dieronvriendelijk. En alweer vele jaren richten ze puur hun pijlen op de ZLU-vluchten en voor de jaarlingen hadden ze dan de ochtendlossingen van de eigen afdeling vanuit Bergerac en Cahors maar die zijn sinds 2021 van het eigen afdelingsprogramma verdwenen. En welke vluchten speelden ze in 2021? Alle ZLU-vluchten! En met welke resultaten? Op Pau (werd Mont de Marsan) korfden ze 5 duiven en scoorden 4 prijzen en ze begonnen met 41, 74 en 105 tegen 4614 duiven. Naar Agen gingen 19 jaarlingen en 22 ouden. Met de jaarlingen wonnen ze 9 prijzen en ze begonnen met de prijzen 14, 76, 162 en 255 tegen 6804 duiven. Met de ouden grepen ze prijzen en begonnen ze met prijzen 201 en 301 tegen 6896 duiven. Op Barcelona werden 2 van de 5 duiven in de prijzen geklasseerd. Op Marseille werd de kop gepakt en hadden er 4 van de 11 in en wonnen ze de prijzen 10, 40, 200 en 396 tegen 4310 duiven. Op Narbonne korfden ze de grootste ploeg en wel 43 duiven en haalden 10 stuks de nationale uitslag en werd met de prijzen 41, 42,67 en 253 tegen 8188 duiven begonnen. Op Perpignan werden 6 duiven gekorfd en die misten allen. Een paar duiven wisten zich twee keer knap te klasseren en wel de NL17-1502425 die de 301e Agen oud en 10e Marseille scoorde en dat als resp. 3e en 2e duif van de lijst. De NL19-1108664 vloog als 1e-getekende de 105e Pau en 200e Marseille. De NL20-1694351 was knap op dreef met de 454 Agen jrl. en de 41e Narbonne. En de grootste uitblinker was de NL20-1694317 met de 14e Agen jrl. en de 42e Narbonne en als 2e-getekende pakte hij de marathonpunten op Narbonne.
.
.
Hai van de Weerdt met de ‘317‘ die als jaarling twee keer bomvroeg was.
.
De jarige ‘317‘ is bij de Pipa-rankings in de categorie ‘beste europese jaarse duif 2021 op de grote fondvluchten Agen en Narbonne‘ op een schitterende 2e plaats geëindigd . Op de twee internationale uitslagen voor enkel jaarlingen scoorde hij de 23e Agen tegen 13.693 duiven en de 58e Narbonne tegen 17.759 duiven. Het goud was voor een jarige doffer van Patrick Logghe uit het Belgische Zelzate die internationaal achtereenvolgens de prijzen 12 en 26 vloog. De ‘317‘ werd in 2020 gekweekt uit twee duiven van 2018 en de duivin is van het hok verloren gegaan. De vader is gekweekt uit een doffer van 2008 die 5 keer naar Barcelona ging en 4 keer prijs vloog en die stamde uit het eigen Debousoort en een duivin van W. v.d. Velden uit Boskoop. De moeder van de vader is een duivin die rechtstreeks van John Steijns uit Doenrade is gekomen en hij kweekte haar uit een doffer van de fam. Freialdenhofen uit het Duitse Aldenhoven en een duivin van Cor de Heijde uit Made. Deze duivin is ook moeder van twee weduwnaars die prov. St. Vincent (ZLU) in 2016 en 2017 wisten te winnen. En deze duivin van John Steijns is in de hand ook een juweeltje. De moeder van ‘317‘ is puur soort van Beckers-Willems uit Sittard. En in de duiven van wijlen Will Beckers zien wel veel duiven terug die van zijn zoon Chris Beckers uit Lelystad zijn gekomen. En in die duiven van zijn zoon zien we de namen Jellema en Beens veelvuldig in de afstamming opduiken. De ‘425‘ van 2017 die de marathonpunten op Marseille won heeft als vader de ‘Marseille‘ van 2009. En deze klepper won op Marseille de nationale prijzen 7, 505 en 76 van 2011 tot en met 2013. De ‘Marseille‘ werd in Meerssen gekweekt uit een doffer van 2008 van John Steijns en hij kweekte hem op zijn beurt uit een zoon van de ‘Witneus‘ van H. Wijnands en zoon en een duivin van Cor de Heijde. De moeder van de ‘Marseille‘ is een duivin van 2006 die van Math Boosten uit Voerendaal is gekomen. Math Boosten was jaren achtereen top op Barcelona met een aantal zonen uit een koppel die de Spanje-vlucht voortreffelijk bleken te kunnen ‘verteren‘. De moeder van de ‘425‘ is een duivin uit de ‘oude‘ stam van de gebroeders Theo en Hai en een overgrootmoeder is zo nog een duivin van 1982 die uit de Barcelonawinnaar van 1974 werd gekweekt. Hai is al jaren goed bevriend met John Steijns en de twee bezoeken geregeld met elkaar andere liefhebbers en ruilen duiven.
.
.
Hai van de Weerdt staat voor het hok op het platdak en
achter hem zien we de twee kleppen van de zolderhokken.
Op de zolder van zijn woonhuis heeft Hai van de Weerdt dus al 50 jaar de zolderhokken. Drie afdelingen vliegen aan de voorkant uit en twee afdelingen aan de achterkant. Op het platdak van een uitbouw alwaar vroeger een bakkerij was en ook varkens werden gehouden staat nog een ‘tuinhok‘ en daar is er afdeling voor twintig weduwnaars en huizen verder de jonge duiven. Daaronder en naast is er een afdeling voor de kwekers en huizen de weduwduivinnen. Op zolder zijn er vier afdelingen voor de weduwnaars en eentje voor een ploeg nestduiven waarvan de duivinnen op de grote fond worden gespeeld en het ‘zwakke‘ geslacht deed het in 2021 goed op Pau. In totaal wordt er met zo‘n 80 weduwnaars gespeeld en dat mag men een grote ploeg noemen. En voor alles moet Hai de trap op. En ook voor het hok achter op het platte dak. Alles moet van beneden naar boven en van boven naar beneden. Maar in huis doet niets vermoeden dat er duiven op zolder huizen. De hokken zijn zo proper als maar kan. En alles verraadt dat Hai een hele secure en serieuze liefhebber is. Vroeger was een speciaal waarschuwingssysteem wel nodig om een melding te doen als een duif van aangekomen. Met kleppen aan twee kanten van de zolder en eentje beneden was het ondoenlijk om constant alles goed in de gaten te houden. Maar een enkel musje deed ook regelmatig het alarm afgaan. En op de grote fond is bijna altijd niet met twee uur letten gedaan. De komst van het elektronische systeem is dan ook een grote uitkomst geweest. Elke weduwnaar heeft een eigen drinkbakje en die worden dagelijks in alle 80 bakken ververst. Op deze wijze kan per doffer iets extra via drinkwater worden gegeven zonder alle doffers dat te laten drinken die bijvoorbeeld niet worden ingemand of niet juist zijn thuisgekomen. Het vele werk heeft Hai hier graag voor over. Zo krijgen alle doffers na elke (trainings)vlucht hun duivin te zien en voor elke grote-fondvlucht ook voor de vlucht. Ook weer veel werk maar Hai is er overtuigd de doffers zo meer te motiveren. Van verschillende firma‘s en dierenartsen worden producten gebruikt zoals van Belgica-de Weerd, Mariën, Peeters en Travipharma. Het ene van de een en het andere van de ander al naar gelang het bevalt. De weduwnaars worden op de grond gevoerd en krijgen in hun bak vaak wat extra‘s zoals zaad, pompoenpitten en havermoutvlokken. Al vele jaren kijkt Hai de mest onder de eigen microscoop na. En het valt hem op dat als de besmetting van ‘het geel‘ te hoog wordt het met vorm krijgen gedaan is en het presteren minder wordt. En deze hogere besmetting viel hem afgelopen jaar voor Perpignan op.
Veel werk
Hai koppelt zijn vliegers eind maart en laat de koppels een jong groot brengen. De geslachten worden heel snel gescheiden zodat de duivin zeker geen tweede keer legt. De afdelingen van de weduwnaars worden de eerste tijd ook verduisterd om de rui en de vorm te onderdrukken. Ook de jaarlingen worden duchtig ingevlogen tot en met één of twee dagfondvluchten voor het echte grote werk begint. Hai doet de verzorging en het spelen van zijn vliegploeg helemaal alleen. Zoals ook broer Theo op zijn eigen erf zijn kolonie zelf begeleidt en speelt. Voorheen kreeg Hai wel hulp van plaatsgenoot Jac Ramaekers bij bepaalde werkzaakheden maar die kampt zelf met een mindere gezondheid. De broers zijn van mening dat duiven die voor Barcelona geschikt zijn vaak toch bepaalde eigenschappen en uiterlijke kenmerken moeten hebben. Dat zijn zeker geen ‘vleesduiven‘ maar moeten meer ‘vlinders‘ in de lucht zijn. Licht maar met een vol en zacht verenpak. En ook voor hen blijft Barcelona toch een bijzondere vlucht en maar al te graag willen ze op de vlucht uitblinken. Zo is de goede jarige ‘317‘ in de ogen van Hai geen duif voor Barcelona. In zijn ogen is hij daarvoor te struis gebouwd. Maar er zijn nog genoeg andere ZLU-vluchten om hem te spelen en zal hij in 2022 weer weten te pieken en zijn klasse bevestigen?
Maar één ding neemt niemand Theo en Hai van de Weerdt meer af en dat is het winnen van de Nationale Marathon in 2021!
Ad van Gils