De warme jassen zijn al weer van zolder gehaald. De radioman bereid de top 1000 aller tijden al weer voor. Op de TV zie je afwisselend een heiligheid met een stijve en de slappe mijter zijn best doen om ons te bewegen de cadeauwinkels te bezoeken. ’s Avond is het weer vroeg donker en de maan schijnt door de kale bomen. Die mooie zomer is definitief voorbij.
De duiven hebben meest hun verenpak ingeleverd voor een fonkelnieuwe en zien er fantastisch uit. Een aantal gaan de winterkweek in, anderen krijgen nog even rustig de tijd om zich te herstellen van het prestatieseizoen. Op zich is dat ook goed. Mens en dier heeft soms even de tijd nodig weer op verhaal te komen. Het lichaam kan dan even gereinigd worden. Wij westerlingen hebben daar geen tijd meer voor. Maar ramadan of vastentijd is goed voor mens en dier…..en duif.
Terug naar de natuur.
Volgen we de vogels bij ons in de natuur, dan zien we dat er in de nazomer volop te eten is. De granen liggen op het land, de vruchten zijn rijp, het is een waar paradijs. De vogels eten hun buikjes rond. Ze moeten ruien en daarnaast een voorraad aanleggen voor de wintertijd. ’s Winters zijn er dagen bij dat er sneeuw valt en er niets te vinden is. Als we een harde koude winter krijgen, sterven de zwakkere dieren. Alleen de sterke, goed in conditie verkerende vogels overleven de winter. Ze zijn dan wel broodmager. Maar als het voorjaarszonnetje weer gaat schijnen is het weer dikke mik en de bevruchting optimaal.
De moraal.
Wat kunnen we hier nu van leren? Het is belangrijk de vliegduiven weer natuurdieren te laten worden. Dat kunnen we doen in de herfst en wintertijd. De weelde van bessen, vruchten en granen brengen we in de ruiperiode naar onze duivenhok, zodat ze een mooi nieuw verenkleed kunnen opbouwen. Als dat achter de rug is, moeten we opnieuw naar de natuur kijken. Een keertje de duiven overslaan wordt als hard en “onmenselijk” gezien. Maar hoe was het ook alweer in de natuur?
Er is veel onbegrip en onwetendheid in duivenland als het om voeding gaat voor onze sportduif. Er zijn erg veel soorten op de markt en evenzoveel meningen.
Wintermengelingen zie je echter maar zelden. Die moeten weinig eiwitten bevatten en zonder een hoop peulvruchten ziet dat er niet uit. Veel fabrikanten willen kennelijk liever “iets moois”verkopen want dat verkoopt beter. Dus moet de liefhebber die niet aan winterkweek doet zelf maar iets in elkaar prutsen. Maar hoe doe je dat?
Eiwitten zijn bouwstoffen.
In de winter valt er weinig te bouwen. De duif moet zijn / haar lichaam warm houden. Dat is eigenlijk alles. Tevens moeten de darmen een keertje gereinigd worden van alles wat te veel was in de vlieg en ruiperiode. Voedingsresten koeken als het ware aan de dunne darmflora. Dat is een dunne slijmerige laag, waar de voedingsstoffen doorheen moeten. Als die laag met al zijn rillen en oneffenheden (de darmphilie) dichtslibt, zoeken allerlei bacteriën er graag een plaatsje. Want dat is een prachtige voedingsbodem. Nou kunnen we natuurlijk een zware antibiotica kuur geven aan de duiven. Dan doodt je die bacteriën allemaal. Ook de goedaardige bacteriën worden dan gedood. Als duiven dan iets verkeerds eten, is het hek van de dam. Dan is er geen bescherming meer.
Vezels en kweekvoorbereiding.
Beter is het om het straatje eens goed schoon te vegen. Hoe doe je dat? Met vezelrijk voer zoals b.v. : gerst, paddy, kardipitten, hele haver en zonnepitten, maar ook milokorn, dari, hennep etc. Hele haver (paardenhaver) niet meer voeren dan 10% van de gehele mengeling. Dit soort voer mag wel 75% van de totale voermengeling zijn. Je hebt zachte en harde vezels. Ze hebben allemaal een bepaald soortelijk gewicht en gaan op een bepaalde manier door de darmen. Door een voer te nemen met een zo groot mogelijke variatie aan ruwvezels, worden de darmen grondig gereinigd, schoongeveegd als het ware. Je moet dan niet raar opkijken als de mest soms wat week is. Dat is nou juist de prut die eruit moet en dat is het doel van dit voer. Als je dit minstens 3 weken lang volhoudt, is de darm schoon. De mest wordt dan weer steeds mooier. Ook is er tijdens die periode een complete nieuwe slijmlaag ontstaan. De oude darmflora is verdwenen. Met deze voermengeling kun je doorgaan tot kort voor de kweek. (mestcontrole, extra vitamines en wat kweekvoer toevoegen). De voerbenutting is weer geoptimaliseerd. Met andere woorden: het voer wordt weer veel beter verteerd en de voedingsstoffen worden weer optimaal opgenomen in het bloed. Je zult eens zien hoe goed je duiven er dan gaan uitzien. Een betere voorbereiding voor een nieuwe ploeg jonkies is nauwelijks denkbaar.
Vetten.
Heb je wel eens een nieuwe ballon opgeblazen? Dat gaat de eerste keer heel moeilijk. Je krijgt er een rode kop van. Opeens ben je over het dode punt heen en dan gaat het gemakkelijker. Stel, dat je diezelfde ballon nu eens 50 keer achter elkaar gaat opblazen. Hoe zal het dan de op den duur gaan? Juist. Op een gegeven moment blaas je hem heel gemakkelijk op en kun je er ook meer lucht inblazen. Nu terug naar onze duiven. Als we de duiven tijdens een lange winterperiode alleen maar een mager voertje geven met zo’n 3% vet, zullen de rode spiervezels niet meer worden geactiveerd. De duif heeft alles direct nodig om zich warm te houden. We kunnen er echter ook voor kiezen deze spiervezels juist wel te benutten. Duiven hebben veel spiervezels en een aantal daarvan worden nooit aangesproken.
We kunnen dus kiezen voor een voermengeling die eiwitarm is, vezelrijk en enigermate vetrijk. Ik stel voor een voer te maken of te kiezen met een vetgehalte van 5% tot 7%. De duiven dienen dan in een koud hok te zitten met veel ruimte of ren eraan. Indien mogelijk laten we de duiven dagelijks los. Als dat niet kan wegens roofvogels, dan zo veel mogelijk in de buiten ren. Als we de duiven afgepast voeren, zullen de vetten eerst worden opgeslagen in de rode spiervezels, om vervolgens weer te worden benut om het lichaam warm te houden. Hoe komt dat? Gemiddeld heeft een duif 50 K.cal per dag nodig om zich arm te houden, maar als het koud is kan dat wel 2 x zo veel zijn. Zoveel koolhydraten zitten niet in het voer, dus zal de duif ook vetzuren verbranden om zich warm te houden.
Je blaas dus regelmatig de “spiervezel”ballonnetjes op en zullen er ook nieuwe spiervezels worden gevonden, die tot dan nooit werden opgeblazen. Deze duiven blijven actief en in goede conditie. ( niet te verwarren met wintervorm). Daar hebben we in de zomer tijdens het vliegen dan weer een hoop plezier van. Want des te meer rode spiervezels worden geactiveerd en des te meer vetzuren kunnen worden opgeslagen, des te gemakkelijker komt de duif thuis van de vlucht. Vergelijk het met een auto met 1000 cc en 50 pk tegenover een auto met 2500 cc en 150 pk. Die komt veel gemakkelijker op snelheid en kan die snelheid ook gemakkelijke vasthouden door meer vermogen, ook al zou de topsnelheid van beide auto’s gelijk zijn. Zo kan een winterperiode voor vliegduiven ook een nuttige periode zijn, waar alvast wordt voorbereid voor het komende vliegseizoen.
Veel succes,
Willem Mulder.
