Het aantal apps, mails en telefoontjes dat ik per dag ontvang, is sinds de lancering van mijn nieuwe website, het logboek en mijn columns voor beginners in het Spoor,  flink toegenomen. Het is maar goed dat ik hier pas mee gestart ben sinds ik met pensioen ben. Zelfs nu ik met pensioen ben zijn mijn dagen soms al te kort om iedereen die mij benadert uiterlijk binnen 2 dagen een reactie te geven. Toch blijft dit wel mijn uitgangspunt. De onderwerpen die ik er voor dit logboek heb uitgelicht, zijn vragen over giftige planten voor duiven, vragen m.b.t. opleren jonge duiven, de terugkeer van een duif naar Zagreb, vragen om 2e handsboeken, vragen om een systeem en kritiek op mijn column in het Spoor nummer 29.

Giftige Planten
Met regelmaat krijg ik een vraag of een bepaalde plant die in de tuin van een liefhebber (en soms bij de buren) staat, giftig is voor duiven, omdat die liefhebbers constateren dat vooral hun jonge duiven daar regelmatig van pikken. Er wordt dan direct een link gelegd met slechte prestaties en verliezen. Die link kan er zeker zijn, maar ik heb zelf geconstateerd gedurende de jaren dat ik mijn duiven de hele dag los had, dat de duiven instinctmatig de giftige planten links lieten liggen, maar zich vooral te buiten gingen aan jonge plantjes van erwten, peultjes, peterselie, sla en kool. Dat dit goed voor ze is zal niemand betwisten, maar ik ken ook de voorbeelden van duiven die eten van klimop en buxus wat absoluut niet gezond voor ze is. Vaak is er in zulke tuinen weinig ander (gezond) groen te vinden en is er toch behoefte aan groenvoer. Nu zullen veel liefhebbers roepen dat duiven in het hok of in de lucht thuishoren en in een tuin niets te zoeken hebben. Dat is een andere discussie. Maar ten aanzien van de giftige planten en uiteraard die specifiek giftig voor vogels zijn zal ik t.z.t. een lijst op mijn website publiceren.

Vanuit Nederland terug naar Zagreb
Vorige week kreeg ik een appje van de organisator van Derby Zagreb met de vraag of het zou kunnen dat één van onze duiven vanuit Nederland kon zijn terug gevlogen naar Zagreb. Het bleek te gaan om een jonge duif van L.E. een hok waarop jonge duiven van mijn kwekers worden uitgetest. Deze duif had als jong een paar weken losgevlogen in Nieuwleusen alvorens ze op transport ging naar Zagreb in Kroatië. Hemelsbreed een afstand van 1030 km (als ze over de bergen in Oostenrijk zou vliegen). Over het algemeen lukt het terug uitwennen na terugkopen van de duiven prima. G.K. doet dat regelmatig en heeft met die over gewende duiven ook succes. In dit geval lukte het echter niet. Deze duivin heeft als jonge duif in Zagreb 20 vluchten gevlogen vanuit het noordoosten (Hongarije) tot een afstand van 500 km. Daar vloog ze dusdanig goed dat de eigenaar besloot om haar terug te kopen. Na twee rondes jongen werd in april geprobeerd haar over te wennen maar ze ging er vandoor. En nu vier maanden nadat ze werd losgelaten in Nieuwleusen is ze weer gearriveerd in Zagreb. Qua afstand lijkt het niet zo’n bijzondere prestatie, maar gezien het feit dat ze dan over Oostenrijk moet vliegen, dat voor meer dan 60 % uit bergen bestaat, zal ze waarschijnlijk wel een omweg gemaakt hebben over Hongarije en in ieder geval heel wat kilometers meer hebben afgelegd.

Tweedehands duivenboeken
Regelmatig wordt ik benaderd of ik een boek uit mijn verzameling wil verkopen. Wanneer ik het boek dubbel heb, dan kan dat uiteraard, maar meestal betreft het een zeldzaam boek dat weinig tot niet wordt aangeboden. Op mijn website heb ik een lijst met duivenboeken gepubliceerd. De boeken die ik bezit heb ik geel gearceerd. Als er één van mijn lezers boeken heeft die niet geel gearceerd zijn of er niet op staan, dan hou ik me aanbevolen. Wanneer men een boek zoekt dat geel gearceerd is bestaat de kans dat ik het dubbel heb en is er voor een zacht prijsje wel een exemplaar te koop. Vooral van de boeken van John Lambrechts bezit ik meerdere exemplaren, maar daar is nooit vraag naar.  https://www.de-duivencoach.nl/Het-Lezen-Waard/Boekenlijst/

Jonge duiven opleren
De afgelopen periode heb ik voor een paar beginnende liefhebbers een opleerprogramma gemaakt voor de jonge duiven. Nu er recent een paar heel lastige vluchten zijn geweest zie ik tot mijn vreugde dat deze aanpak zijn vruchten heeft afgeworpen. Nauwelijks verliezen ten opzichte van hun clubgenoten en voor beginners een zeer mooi prijspercentage. In mijn logboek van 26 juni heb ik een paar handvatten gegeven die vooral gelden voor de eerste paar keer dat je met de jongen op pad wilt. Wanneer er eenmaal gevlogen wordt en de duiven meer ervaren zijn, spelen deze aspecten een veel minder grote rol.

Kritiek op de column Basis Duivensport in het Spoor
In het Spoor der Kampioenen schrijf ik een serie artikelen voor beginnende liefhebbers die er gelukkig nog steeds zijn. In mijn laatste column in nummer 29 geef ik de liefhebber een aantal tips die van pas kunnen komen bij het bestuderen van uitslagen. Een van die tips is dat ik de liefhebbers adviseer om de jonge duivenuitslagen niet te bestuderen, omdat die in veel gevallen een vertekend beeld geven en minder zeggen over de kwaliteit van de duiven en meer over de inspanningen en vaardigheden van de liefhebber. Ik las een tweetal reacties waarin het mij duidelijk was dat de lezers mijn column niet goed gelezen hadden. De ene reactie was van een beginner die mijn tips niet begreep en wellicht had ik een en ander nog wat meer moeten toelichten. De andere reactie was van A.S. de landelijk zeer bekende schrijver over de duivensport. Die gaf in zijn logboek aan dat ik het verkeerd zag en gaf daarbij ook nog even fijntjes aan dat hij twijfelde of ik zelf wel presteer. 

Dat ik het beslist niet verkeerd zie wil ik wel even toelichten. Op de eerste plaats zullen jonge duiven die niet verduisterd en/of bijgelicht worden, het gemiddeld genomen een stuk slechter doen en zeker naarmate de afstanden toenemen. Daarnaast speelt de leeftijd van de jonge duiven ook een grote rol. Met jonge duiven die eind december geboren zijn en soms al met de oude duiven gelijktijdig zijn opgeleerd, worden prijspercentages van 80 % en meer gemakkelijker behaald, dan met jongen van maart die veelal niet eens verduisterd zijn. Ik zal bij zo’n ongelijke strijd niet met droge ogen durven te zeggen dat die goed voorbereide winterjongen meer kwaliteit hebben. Ik kan me niet voorstellen dat een doorgewinterde liefhebber als A.S., die ooit Mister Orleans werd genoemd, omdat hij superuitslagen neerzette op deze klassieker van weleer met de jongen, niet weet dat het jonge duivenspel in heel veel regio’s beheerst wordt door enkele grote commerciële hokken en specialisten, waarvan er een aantal zijn die aan het eind van het seizoen alles verkopen en zelfs helemaal niet met oude duiven spelen. Om te beweren dat zulke uitslagen wel een goed beeld geven om je aanschafbeleid op af te stemmen, steek je mijn inziens toch echt je kop in het zand.

MAAK UW EIGEN KEUZE!



Het NPO-bestuur en de meerderheid van de afdelingsbestuurders zijn het al eens over een plan om van 11 afdelingen terug te gaan naar 5 afdelingen. Als het goed is wordt hierover in de najaarsvergaderingen van de afdelingen vergaderd. De bedoeling is dat het gefaseerd ingevoerd wordt in de periode 2024-2027.

De nieuwe indeling wordt: Noord, Oost, Zuidoost, Zuidwest en West. Zie de figuren van de nieuwe indeling onderaan dit verhaal.
Aan dit voorstel is ook het nieuwe vliegprogramma gekoppeld.

LET OP, ALS JE KIEST VOOR HET NIEUWE VLIEGPROGRAMMA, KIES JE DIRECT VOOR DE NIEUWE STRUCTUUR!!🤔

Het vliegprogramma stelt dat afdelingen per losplaats maximaal 10-11 lossingen mogen verrichten, de Midfondvluchten worden vervlogen per nieuwe afdeling, de eendaagse vluchten worden in 2 groepen gelost, noord en zuid, voor de overnachtvluchten worden 3 vluchten noord/zuid gelost en 3 vluchten in 1 keer, dus geheel Nederland.

Verder staan in het vliegprogramma 2024 2 OL, terwijl de Marathon liefhebbers juist terug willen van 1 naar nul, want men vindt dat de ZLU genoeg Ochtendlossingen heeft waar de liefhebbers aan deel kunnen nemen.

De reden die genoemd worden om naar 5 afdelingen te gaan, zijn:
- teruglopend ledenaantal
- kostenbesparend
- invulling bestuurders
- efficiënter vervoer, lossingscommissies, ed.

De vragen die u wellicht kunt stellen en ook moet stellen zijn:
* Hoe gaan de concoursen eruitzien? In het nieuwe voorstel zijn een paar nieuwe afdelingen met een overvlucht van ruim 140 km. Als daar Midfondvluchten georganiseerd worden met een afstand van 300 km in het midden, dan hebben de mensen op de kortste afstand nog een vlucht van ongeveer 230 km en de verste afstand ongeveer 370 km.
* Alle Midfondvluchten worden voortaan sectoraal gelost, als je dit in de huidige situatie bekijkt, dus grotere lossingen.
* Inkorving van de Midfondvluchten kan bij voldoende reglementaire deelnemers, dus de huidige 5 of zelfs 7? (Nu verplicht bij sectorale vluchten). Wat is de impact hiervan op uw vereniging? Kan uw vereniging dan nog wel inkorven of worden we genoodzaakt om versneld verenigingen samen te voegen?
Het laatste nieuws wat rondgaat in de afdelingen is, de vervolg plannen, dat in een regio iedere vereniging nog in zijn eigen vereniging mag inkorven, maar dat voor de midfond, eendaagse fond, meerdaagse fond ingekorfd moet worden bij een inkorfcentrum en dus niet meer in hun eigen verenigingsgebouw komen.
Resultaat:
- te weinig inkomsten bij verenigingen om nog te kunnen bestaan
– verlies van nog meer leden op korte termijn en zeker langer termijn
– nog minder duiven in concours met als gevolg hogere vervoerskosten
– In versneld tempo sterfhuisconstructies van verenigingen of te wel om het simpel te maken opheffing van verenigingen en verkoop van verenigingslokalen

* 10-11 lossingen per nieuwe afdeling betekent dat voor de vluchten Vitesse, Jonge en Natour veel grotere gebieden in 1x gelost worden. Er wordt voorgesteld 2-3 losplaatsen per afdeling. Volgens de commissie zou dit niet leiden tot meer verliezen, maar welke wetenschappelijke onderbouwing bewijst dit? Of gaan we dit na 3 jaar pas evalueren?
* Hoe gaat het financieel? Nemen de vertrekkende leden een deel van de financiële middelen en transportmiddelen mee? Hoe wordt dit bepaald en wat hebben de leden hier voor inspraak in?
* In het stuk van de NPO wordt gesproken dat als afdelingen goed samenwerken dit kostenefficiënt is. Dat dit wellicht in de toekomst een issue wordt wil nog niet zeggen dat dit al over 3 jaar de realiteit is, waarbij het vliegprogramma en verplichtingen al in 2024 ingevoerd worden.
* Hebben de afdelingen een alternatief vliegprogramma, of stuurt u aan op een nieuw vliegprogramma? De NPO voegt het nu verplicht samen.
* Wat als de meerderheid van de leden tegen de samenvoeging van de afdelingen is? Wat gebeurt er met de afdelingen die tegen stemmen? Of wordt erop NPO-niveau bepaald dat de meerderheid van stemmen geldt? Terwijl de afdelingen nu een autonomie hebben?
*Wat gebeurt er met de autonomie van de huidige afdelingen? Blijft dit of verdwijnt dit na de nieuwe indeling? Welke rol pakt het NPO hierin?
* Als het vliegprogramma aangenomen wordt (dus ook het voorstel voor herindeling van de afdelingen), betekent dit dan dat we in 2024 al in grote gebieden gaan lossen? Het vliegprogramma wordt voor 3 jaar aangenomen, terwijl de samenvoeging van afdelingen gefaseerd in 3 jaar ingevoerd zal worden. Kijkend naar de meest gestelde vragen aan de commissie dan lijkt het erop dat het vliegprogramma direct in 2024 ingevoerd gaat worden.
* In hoeverre blijven de basiswaarden van een vereniging intact? Liefhebbers hebben een samenzijn binnen de vereniging, het is een sociaal gebeuren. De vraag is hoelang nog?
* Wat gebeurt er met de bezittingen, geld en vrachtwagens van de afdelingen?  Deze zijn immers eigendom van de leden in de betreffende afdelingen?
* In hoeverre worden de specifieke reglementen en statuten van de huidige afdelingen gerespecteerd?

EN de belangrijkste vraag is, WAT VINDT U ER ALS LIEFHEBBER VAN?
Zorg dat u hierover met uw vereniging vergadert en dat u stem in de afdeling terecht komt.
Zorg dat u antwoord krijgt op al u vragen voordat U stemt over het voorstel

Delen wordt gewaardeerd!

Nieuwe indeling afdelingen

De Sky wielerploeg zou een paar jaar geleden zijn begonnen met het verstrekken van een ketonen drankje aan hun wielrenners. Bekend is dat deze wielerploeg jarenlang de ronde van Frankrijk heeft gedomineerd. Die fietsten gewoon altijd vooraan in het peloton en controleerden de wedstrijd volledig. Komt dit dan door dat nieuwe super drankje met ketonen?

Wat zijn ketonen?
Ketonen is een soort brandstof die ontstaat in ons lichaam tijdens een vasten periode. We beperken ons dan vooral door heel weinig koolhydraten te eten. Het lichaam gaat dan over op vetverbranding en zo ontstaan deze ketonen. Wanneer een vetmolecuul in het lichaam wordt afgebroken, resulteert dit in één molecuul glycerol en drie vrije vetzuren. Via oxidatie wordt dit omgezet in de spiercellen ( mitochondriën) tot ATP middels een ingewikkeld proces. Ook glycogeen, dat zijn alle soorten suikers en zetmeel bij elkaar), gaat een dergelijke weg om uiteindelijk ook te worden omgezet in ATP. Wat is ATP? Dat is ongeveer hetzelfde wat er uit een batterij komt: energie. Ik zal je de chemische reacties en formules maar besparen, wetende dat ik niet volledig ben. Maar het is gewoon droge kost die eigenlijk alleen een kleine groep zal interesseren.
 
In ketose.
Als er voldoende zuurstof in het lichaam aanwezig is, dan levert dat  ongeveer 8% tot 20% meer “energie” op dan uit koolhydraten ( Glycogeen). Als we tijdens een vastenperiode minder koolhydraten tot ons nemen, komt er dus minder glucose in ons lichaam. Om ons lichaam dan van energie te voorzien, zal er vet worden verbrand en ook wat eiwit vanuit de spieren. Op dat moment wordt dan in de lever deze ketonen aangemaakt. Eet je dus 7 tot 14 dagen heel weinig koolhydraten, redelijk wat eiwit en veel vet, dan worden ketonen aangemaakt en raakt het lichaam zoals dat heet “in ketose”. Hallo….. ben je er nog?
 
Ketonen in poedervorm of in een sportdrankje.
Ketonen geven dus meer energie dan koolhydraten en dat is natuurlijk erg interessant. Maar als je weinig koolhydraten eet…. Dat kan toch niet interessant zijn om dan topprestaties neer te zetten? Nee dat is het ook niet. Sporters gebruiken deze methode alleen om af te vallen en op het juiste gewicht te komen voor de Tour de France. Tijdens de tour wordt er enorm veel energie verbruikt. Het idee ontstond om tijdens de tour niet minder koolhydraten te gebruiken, maar extra ketonen toe te voegen aan het koolhydraatrijke dieet. Het lichaam hoeft zodoende helemaal niet “in ketose” te raken. Ze deden dat door deze ketonen toe te voegen aan een sportdrankje. Dat zou de duurprestatie heel positief beïnvloeden, omdat glycogeenvoorraden langer bespaard kunnen blijven. Er zijn echter nog geen goed opgezette studies beschikbaar op dit moment, die dit effect ook daadwerkelijk aantonen. De sportdrank die de Sky wielerploeg gebruikt is ontwikkeld door de universiteit van Oxford ( UK). De stofjes in de drank zijn inmiddels goedgekeurd door de wielerbond, omdat ze geen schade aan het lichaam veroorzaken.  Het product staat dus niet op de dopinglijst en mag vrij worden gebruikt.
 
 
Testen.
Het drankje wordt al sinds 2011 gebruikt in de wielersport en toch zijn er nauwelijks testen mee gedaan. De vraag is dan ook of het ook echt werkt zoals het in de theorie is vastgesteld. Voor zover ik weet is er alleen een test bekend van de universiteit van Oxford. Daar hebben topsporters gedurende een uur hard gefietst. De sporters die de ketonendrank toegediend kregen fietsten 400 meter verder dan de sporters die de een placebo drankje dronken ( zonder te weten wie wat binnenkreeg). Dat bood een voordeel van 2% gedurende dat uur. Maar slechts 1 wetenschappelijke test is wel erg weinig om echt conclusies te kunnen trekken. Met andere woorden: er gaat nog heel wat water door de Rijn, voordat we echt iets zeker weten.
 
Duivensport met ketonen.
En ja hoor, je kunt er op wachten. Als er iets bekend wordt vanuit de wielersport, dat komen de eerste producten met ketonen voor duiven al op de markt. Ik heb alles afgezocht naar wetenschappelijke testen met duiven. Maar ik heb niets kunnen vinden. Volgens de etiketten en folders zou het vooral  de duursport prestaties van de duiven verbeteren. Dus de fond en overnacht resultaten. Er wordt beschreven, dat de ketonen energie de hersenen voedt en duiven zodoende alerter zouden kunnen zijn…. Ook zou de ketonen poeder vooral de recuperatie na een vlucht beïnvloeden in positieve zin. Zouden kunnen….. Begrijpelijke teksten. Dat wel, omdat je tegenwoordig niets meer mag claimen. Doe je dat wel, dan staat de overheid voor de deur en vraag om het wetenschappelijke bewijs. En die testen zijn niet te betalen. Over een hogere snelheid die de duiven ermee kunnen halen heb ik niets gelezen.
 
Conclusie.
Een snellere recuperatie is altijd fijn. Of we daar alleen Ketonen voor nodig hebben weet ik niet. Recuperatie ligt bij wielrenners die dagelijks een etappe moeten fietsen tijdens de Tour de France natuurlijk wel heel anders dan duiven die om de 3 weken worden ingekorfd. Navraag naar de precieze werking werd mij niet toegestuurd. Ook mijn vraag wat er zal overblijven van de Ketonen als de duiven 3 tot soms wel 4 dagen in de mand zitten en pas daarna gelost gaan worden, werd niet geantwoord. Er wordt in ieder geval niet beweerd dat de duiven er sneller van worden. Daarvoor heb je ook echt een wetenschappelijk onderzoek nodig zoals we dat b.v. kunnen doen in de windtunnel. De producten met ketonen zijn wel erg prijzig en ik vind dat het wel wat vroeg is om zoiets al op de markt te brengen. Er zijn immers nog veel vraagtekens.
 
Willem Mulder
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Tel: 0031- 48-71 74 75

We keken uit naar een mooie midfond vlucht met onze jonge duiven maar dat liep even anders.

Er is al genoeg geschreven over hitte protocollen en het anticiperen op het weer. Sociaal media staat er weer vol mee.

De een neemt het op voor bestuurders die allerlei maatregelen nemen om een slechte vlucht te voorkomen. Anderen snappen daar niets van en verlangen terug naar oude tijden toen er nog geen mensen waren die vier dagen van te voren konden voorspellen hoe het weer gaat worden op zaterdag. Zij zijn voorstanders van een een pittige selectie en tegen het zogenaamde pamperen van de duiven.

De duivensport verandert snel en is voor veel oudere liefhebbers niet echt leuk meer. Ik heb naar aanleiding van mijn laatste column nogal wat reacties gehad van oudere liefhebbers die zich herkenden in mijn schrijfsels en er na jaren duivensport meer dan genoeg van hadden.

Ver doorgevoerde specialisatie maakt de duivensport voor veel liefhebbers niet leuk meer. Ze voelen meer en meer dat hun manier van duivensport beleven geen partij meer is tegen het steeds meer verschijnende van (semi)professionele duivensporters. Als je een week met alle energie met je duiven bezig bent geweest en je hebt er alles aangedaan qua verzorging en ze super ingekorfd,dan mag er toch wel een sprankje hoop zijn op succes.

Een oudere liefhebber beschreef het mooi ”We hebben jaren lang met allemaal dezelfde middenklasse autootjes tegen elkaar geracet en dat was prachtig en gaf voldoening .Tot dat Max Verstappen mee ging doen met een formule 1 auto. Dat was lachen voor Max want als hij geen pech kreeg won hij alles. Nu er steeds meer formule 1 coureurs op ons circuit verschijnen maken zij helemaal de dienst uit en is er voor ons midden klas autocoureurs geen reet meer aan. We rijden wekelijks alleen nog als volledig kansloze idioten mee omdat het vroeger (toen we nog met dezelfde auto’s tegen elkaar reden) zo leuk was. En als je tijd dan (qua leeftijd) ook nog beperkt is dan is de keus snel gemaakt.

We hadden deze week alleen de bevlogen jonge duiven ingekorfd en de ploeg late jonge laten zitten. Mijn eigen auto stond in de garage en moest gerepareerd worden. Ik kon de hele ploeg niet in een luxe auto kwijt, dus was de keuze snel gemaakt.

Ik vond het ook nogal wat om pakweg 40.000 duiven tegelijk te lossen op een 130 km met wind op staart en geen glad vliegweer. Niet voor de bevlogen jonge en oude duiven maar voor alle laatjes die voor de 2^e keer in de mand zaten. Je moet je dan afvragen of het middel (het volgen van een hitteprotocol) dan niet erger is dan de kwaal.

Want we zagen al heel snel dat het voor veel duiven een moeilijk vluchtje zou worden. Dat konden we zien aan het vlieg gedrag van de duiven. Een koppeltje duiven vloog rond de tijd dat we ze verwachtten strak en goed over.

Maar dan zagen we al snel duiven heel hoog over vliegen ,echt zo hoog dat je er op gefocust moest blijven om ze te zien. En dan al snel koppeltjes van oost naar west en van west naar oost. Aangezien Biergies nogal oostelijk ligt en er geen andere afdelingen waren gelost die in ons vlieggebied konden vliegen wisten we dat dit Zuid-Hollandse duiven moesten zijn.

Het zag er niet echt lekker uit als je al die zoekende duiven heen en weer zag vliegen. Onder tussen was er net na dat eerste koppeltje voor ons ook een duifje gearriveerd. Zenuwachtig viel ze net voor de valklep waar geen antennes liggen en besloot na enige seconden weer op te stijgen zonder geconstateerd te zijn. Gelukkig diende al snel nummer 2 zich aan en toen besloot nummer 1 ook om zich te laten constateren.

Dan komen de duiven heel leuk naar huis en hebben er snel 26 van de 33 geconstateerd en zien we duidelijk dat onze duiven er in aan het komen zijn. Elke week worden ze beter en leren ze snel maar er vallen ook enkele duiven af. We hopen op nog een paar mooie midfond vluchten zodat onze jonge duiven de kans krijgen hun kwaliteiten te tonen.

Het zou heel leuk zijn om al is het maar één keer dit jonge duivenseizoen te laten zien wat we echt “onder de pannen” hebben zitten. Maar dat kan alleen als het een beetje echte vlucht wordt qua afstand en omstandigheden. Als ze ook de laatste vluchten met grote koppels naar Zuidholland komen vliegen dan hebben we weer een jaar heel veel energie in het jonge duivenspel gestoken en daar niets voor terug gekregen.

Martin.

Elke winter ontvangen we wel een aantal meldingen over Groenlingen of duiven met een vreemde ziekte. Ze kunnen niet meer eten, of lijken slijm aan de snavel te hebben. Dat zijn alvast de opvallend zichtbare symptomen van ‘het geel’, of Trichomonose, een ziekte veroorzaakt door Trichomonas gallinae. Gelukkig is de naam langer dan het beestje.

Deze ziekte wordt veroorzaakt door parasitaire flagellaten, ééncellige parasieten. Ze zijn dus erg klein (5 tot 20 micrometer) en bewegen zich voort d.m.v. een golvend membraan. Er zijn verschillende stammen gekend van T. gallinae en hun kwaadaardigheid verschilt van licht tot zeer besmettelijk. Met uitzondering van Antarctica, Groenland en Arctisch Noord-Amerika, -Europa en -Azië, worden ze overal ter wereld aangetroffen.

De Houtduif is een frequent slachtoffer van Trichomonas. Vogels met zwellingen in de snavel kunnen grotere voedselitems niet meer doorslikken. Het besmette voedsel blijft liggen en ook de volgende is dan de pineut. (Leo Janssen)

Vogels zijn frequent het slachtoffer van deze parasiet. In de vrije natuur wordt de ziekte het meest vastgesteld bij hoenders, kraanvogels, duiven, roofvogels en zangvogels. De vaakst waargenomen en meest zichtbare symptomen bij wilde vogels zijn problemen bij het slikken, overmatige aanmaak van speeksel, diarree, zichtbare kaasachtige zwellingen in de mondholte, kortademigheid. Ernstig getroffen dieren sterven aan een besmetting door deze parasiet vermits zij niet langer voedsel kunnen inslikken. De letsels in de snavelholte nemen zoveel plaats in dat de tong zelfs kan weggedrukt worden. Vooral bij jonge duiven worden gele, kaasachtige zwellingen aangetroffen zowel in de krop als in de snavelholte.

Herkennen is echter niet altijd zo gemakkelijk. Bij de diagnose van Trichomonose is er kans op verwarring met verschillende andere ziekten zoals candidiasis (gistinfectie), capillariasis (haarwormen), pokken (virusletsels) en herpesvirus infecties bij duiven en roofvogels. Zelfs een langdurig vitamine A-tekort kan zulke letsels geven. De herkenning wordt bemoeilijkt door de variatie binnen de Trichomonas aandoening of door een wisselwerking met bacteriën en gisten.

Trichomonaden kunnen rechtstreeks worden overgedragen via kropmelk en speeksel tijdens het bedelen door de jongen, het voederen van de partner tijdens de balts, via water, via vochtige granen (de parasiet is in staat om hierin meerdere dagen te overleven) en in uitwerpselen, zoals men die vaak aantreft in natte nesten. Ook bij winterse tuinvogels is besmetting voor de hand liggend: omdat vogels met Trichomonas vaak slecht of niet meer in staat zijn grote voedselitems in te slikken, laten ze het liggen en wordt het volgende individu gemakkelijk besmet. Zo besmetten Houtduiven elkaar makkelijk via eikels. Roofvogels raken uiteraard makkelijk besmet wanneer ze een besmette prooi vangen en verorberen maar ook aaseters lopen risico, want de parasiet kan tot 48 uur overleven in een karkas. Het komt dus veel voor bij roofvogels in de winterperiode omdat ze dan gemakkelijker zieke duiven eten.

Er bestaan geneesmiddelen waarmee de dierenarts Trichomonas kan behandelen. Ver ontwikkelde zwellingen moeten soms operatief worden verwijderd. Bij wilde vogels komt het er dus op aan dat de parasiet een dodelijke uitwerking heeft omdat het vangen, en dus ook de behandeling, niet voor de hand ligt.

Er bestaan ook lichte infecties van Trichomonas waarbij de vogel zelf een immuniteit kan opbouwen maar wanneer er erge kaasachtige letsels ontstaan die het eten bemoeilijken, loopt het fout af.

Preventiemaatregelen bij wilde vogels

De trouwe tuinvogelvoederaar kan de kans op besmetting trachten in te dijken door regelmatige reiniging en desinfectie van drinkschalen en voedersilo’s of -tafels. Maar ook het toevoegen van een beetje appelazijn (15 ml per liter) aan het drinkwater is een beproefde methode ter preventie. Wilde vogels hebben best geen mogelijkheden tot direct contact met volière- of kooivogels, hun water of voedsel. Zo verhinder je dat Trichomonas in één van beide richtingen wordt verspreid. De veterinaire behandeling van grote vogels (vanaf duiven) gebeurt met tabletjes Trichocure of Spartrix (1 tablet per 500 gr vogel).

Gekleurd afdrukpreparaat (1000x) met rode bloedcellen en trichomonas met flagel (foto: Peter Coutteel)

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie & Peter Coutteel (Dierenartsencentrum Trigenio)

Als klapper van het regenseizoen 2023 werd Perpignan na 3 dagen uitstel gelost om 07.15 uur onder prima vliegomstandigheden, zij het dat er iets te veel west in de wind zat om nationaal hoge ogen te gooien. Bij IFC Zeeland waren 235 duiven ingemand door 28 liefhebbers. Op de dag van lossing kwamen er geen duiven meer door. De volgende morgen werd het bal geopend door John Lindenberg. John had zijn antennes nog niet op de hokken liggen en toen hij deze om 05.30 uur had geïnstalleerd zat de 20-1397125 ineens op het hok. Vermoedelijk heeft deze rode doffer al op het dak gezeten en is hij wakker geworden van het gerommel van John. Thuis maar nog niet binnen… Uiteindelijk heeft John hem op een trapje van het hok gepakt. De Rode Hommes, zoals de winnaar heet heeft John als zomerjong gekregen van de Comb. J. Hommes en Zonen uit Akersloot. In de afstamming zien we gekende namen van Noordhollandse liefhebbers zoals “De Narbonne en de Veerman” van Robbie Timmermans; “De Gouden 10” van Fré de Boer en de “Paco en de Dax doffer”van Kees Droog. De winnaar is ingekorfd op Perpignan op een groot jong en verse eieren. Zijn duivin had op de dag van inkorving haar 2e ei gelegd en klaarblijkelijk als net zo gemotiveerd als de winnaar, want zij was de 3e duif van Perpignan (prijs 32) bij John. Best of the rest was Aart Jan Maljaars, die met zijn kleine topkolonie weer een superjaar draait. Het brons gaat naar Arie Coppoolse, die zeker ook met een tevreden gevoel zal terugkijken op Perpignan.

Van de 28 deelnemende liefhebbers wisten er 23 één of meerdere duiven in de prijzen te klasseren. Uitblinkers (1:4) op Perpignan waren H.M. Calon met 80% prijs (4/5). Een score van 67% prijs werd gehaald door Ab van de Linde (4/6) en Frank Calon (2/3). 50% prijs werd behaald door Comb. Krijger en Zn. (4/8)en Chris Paauwe (7/14).

7 augustus 2023 Perpignan – 235 duiven – 28 deelnemers – IFC Zeeland: 1 J.J. Lindenberg; 2 A.J. Maljaars; 3 A. Coppoolse; 4 P. de Nooijer & zn.; 5 Chris Paauwe 6, 10 Comb. Krijger en Zn.; 7 Eric Dek; 8 M&P Schroevers; 9 Bruggeman-Zegers.

IFC Zeeland Jaap Bruggeman

Er werden de afgelopen periode weer diverse duiven aangeboden met stamkaarten waarop op zijn zachtst gezegd wel iets op viel aan te merken. Het is van alle tijden dat wanneer er ergens geld mee te verdienen valt de eerlijkheid van de meeste mensen zijn grenzen kent. En een ieder, dus ook iedere duivenmelker, hanteert zijn eigen grenzen voor wat hij eerlijk vindt of niet. Wat veel gebeurt is dat de naam van de fokker van de duif wordt weggelaten. Dit wordt soms onbewust gedaan omdat de stamkaart in plaats van op eigenaar op ras wordt uitgeprint. Dikwijls gebeurt het ook bewust bijvoorbeeld als er onenigheid is tussen de fokker en de latere eigenaar. Of als de fokker van de duif een onbekend liefhebber is. Duiven met namen van bekende liefhebbers op de stamboom brengen immers veel meer op. Dus gebeurt het ook regelmatig dat in plaats van de eigenlijke fokker van de duif, de naam van de fokker van de ouders van die duif wordt genoemd omdat die commercieel interessanter is. Maar ook dit gebeurt lang niet altijd bewust is mijn ervaring.

Wanneer is iets bedrog is de vraag die mij nogal eens gesteld wordt. Duidelijk is dat er een onjuiste voorstelling van zaken wordt opgewekt met bovengenoemde zaken. Wanneer dit met opzet wordt gedaan zou je mijn inziens wel kunnen stellen dat hier sprake is van bedrog. Echter de vraag hierbij is ook wie hier benadeeld wordt. De liefhebber wiens naam ontbreekt op een stamkaart zal zeggen dat hij wordt benadeeld, want hij krijgt namelijk niet de eer die hem toekomt als kweker van de desbetreffende duif. Of wordt de koper van de duif benadeeld omdat hij waarschijnlijk een hogere prijs voor de duif zal moeten betalen als de suggestie is gewekt dat de desbetreffende duif of diens ouders rechtstreeks afkomstig is/zijn van een top hok?  Of loopt de liefhebber wiens naam ten onrechte wordt genoemd nu inkomsten mis omdat de koper anders wellicht bij hem een duif had aangeschaft? In dat geval kan ook hij zich gedupeerd voelen. Ik ben wel benieuwd naar de reacties van mijn lezers.